Jerzy Buzek
Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku otwarło nowy rozdział wymiany kulturalnej w ramach wspólnoty państw Starego Kontynentu. Dla Polski wydarzenie to oznaczało ponowne otwarcie się na wielokulturową Europę po okresie wieloletniej izolacji.
Z kolei tzw. starym krajom członkowskim dawało to możliwość wykorzystania niezwykłej pozycji Polski, jako swoistego pomostu łączącego Zachód ze Wschodem. Tym samym spełniła się prorocza teza, sformułowana w książce jednego z największych współczesnych niemieckich historyków, Karla Schlögela: „Środek (Europy) położony jest na wschodzie”.

Jednocześnie sukces ekonomiczny Polski - utrzymujący się wzrost gospodarczy i skuteczne przeciwdziałanie efektom kryzysu finansowego dotykającego Unię sprawił, że stereotypowe sformułowanie "polnische Wirtschaft" drastycznie zmieniło swój sens. Z danych makroekonomicznych jasno wynika, że dzisiejsza Polska to dobry i solidny gospodarz (w latach 2008-2012 PKB wzrosło w Polsce o 18%, wobec 10% drugiej z kolei Słowacji; pozostałe państwa UE zanotowały 5-letni wzrost w okolicach 0). Niewątpliwie sukces gospodarczy umożliwił również realizację celów i konkretnych projektów kulturalnych.

Warto w tym miejscu wspomnieć o Roku Polsko-Niemieckim na przełomie lat 2005/2006 czy POLSKA!YEAR w Wielkiej Brytanii na przełomie lat 2009/2010. Ogromny wkład w propagowanie polskiej kultury miało polskie przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej w drugiej połowie 2011 roku. Kulturowy aspekt integracji zawsze był w Polsce bardzo doceniany, nie dziwi zatem fakt, iż Prezydencja stała pod hasłem ofensywy kulturalnej, a polskie wystawy (m.in. w Berlinie czy Brukseli) zdobyły tytuły najlepszych w Europie.

Ważną rolę w wymianie kulturalnej Polski z resztą Unii odgrywa współpraca polsko-niemiecka. Trwa ona nieprzerwanie od przełomu 1989 roku i widoczna jest na różnych poziomach: lokalnym, regionalnym, narodowym oraz w różnorakich dziedzinach kultury. Obok wspomnianego Roku Polsko-Niemieckiego wymienić tu można także na przykład Targi Książki we Frankfurcie/Menem w roku 2000 (głównym ich bohaterem była Polska) czy projekty współpracy kulturalnej pomiędzy Nadrenią-Północną Westfalią (NRW) a Polską. Wśród tych ostatnich znalazły się m.in:„Tam! Tam!”- prezentacja NRW w Polsce w latach 2010-2011 roku oraz wymiana między Polską i NRW w latach 2012-2013, zatytułowana „Klopsztanga. Polska bez granic”.
Stała współpraca między moim rodzinnym Górnym Śląskiem a Nadrenią-Północną Westfalią – w tym najnowszy projekt „Wspomnienie pracy/Erinnerung an Arbeit" w Fundacji Kopalni Zollverein w Essen oraz instytucji Ars Cameralis Silesiae Superioris z Katowic w roku 2012 - pokazują, że refleksja nad wspólną historią i kulturą może pomóc pokonać wiele wyzwań o charakterze strukturalnym.

Pamiętajmy też, że Polscy artyści są dzisiaj europejskimi artystami. Coraz bardziej zacieśniające się kontakty z Niemcami otwierają im nierzadko drzwi do światowych karier. To nie przypadek, że tak znani obecnie artyści wizualni, jak Mirosław Bałka, Katarzyna Kozyra, Artur Żmijewski czy Paweł Althamer zaczynali swoje międzynarodowe kariery w Niemczech.

Polsko-niemiecka współpraca daje niepowtarzalną szansę na prowokowanie i rozwijanie ciągle nowych - politycznych i kulturalnych - impulsów. Przeszliśmy długą drogę od pojednania, przez stabilne partnerstwo, aż po wizjonerską współpracę dla dobra całej Europy. Dziś nasze wzajemne relacje cechuje polityczno-kulturalna odpowiedzialność za pielęgnowanie indywidualnych artystycznych talentów, szukanie zrozumienia z inną kulturą oraz swoista autorefleksja - odczytanie siebie na nowo, przez doświadczenie bycia oglądanym oczami innych, z zewnątrz. To niezwykły kapitał na przyszłość.

Jerzy Buzek
Premier rządu RP ('97-'01)
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego ('09-'12)